নাৰীবাদৰ তত্ব-মহত্ব পাওঁ কি নেপাও, সমৰ্থন কৰোঁ বা নকৰো, সাধাৰণ মহিলা পাঠক উপস্থিতি হিচাপে ময়ো কওঁ, তুমি বাবা তাইৰ কথাত, তাইৰ চকুত বৰ বেয়াকৈ নাঙঠ হৈ গ’লা৷ জোলোঙাৰ মেকুৰি ওলাই দৌৰ দিলে তোমাৰ হেঃ হেঃ হে হে!
মই নিৰৱে থাকিলো৷ মই নিৰূপায়৷ মই নিস্তব্ধ, মই নিৰাৱেগ৷ হয়তো মই তাইক সুধিব খুজিছিলোঁ, সুধিম সুধিম বুলিও –মই যেন সুৰুঙা এটা বিচাৰিয়েই তাইৰ দুচকুত হাবাথুৰি খাই ফুৰিছিলোঁ বহুসময়৷
কি সুধিলাহেঁতেন, উন্মুক্ত-উন্মত্ত ভদ্ৰতা বোলাৰ কৈফিয়ৎ?
হয়তো দাদা, তুমি সুধিলাহেঁতেন, পৃথিৱীৰ শেষ সৌন্দৰ্যটো – তাইৰ মতে?
হয়তো তাকে৷ তাকে সুধিলোহেঁতেন হয়তো৷ হয়তো মই সুধিলোহেঁতেন, জীৱনত কেতিয়াবা – কেতিয়াবা জীৱনত গৰ্ভধাৰণ কৰি পাইছানে? মাতৃত্বৰে জীৱন ধন্য কৰাৰ সপোন ৰচি পাইছা কেতিয়াবা?
অবান্তৰ৷ অবান্তৰ প্ৰশ্ন তোমাৰ এয়া৷ তোমোকতো কৈছোঁৱেই বন্ধ³, ধাতৱ পৃথিৱীৰ বন্ধ্যা সভ্যতা এয়া৷
নাই নাই মই তাইক সুধিলোহেঁতেন৷ তথাপি সুধিলোহেঁতেন মই৷ তাই গুছি গ’ল–তাই গুছি নোযোৱা হ’লে নি(য়কৈ সুধিলোহেঁতেন মই৷
তাই আৰু নাহে বন্ধু ৷
তাই আহিব, আকৌ আহিব এদিন৷
তাই নাহে, আকৌ কিয় আহিব?
নাই, তাই আহিবই৷
তাই নাহে৷
তাই আহিবই – কিয় নাহিব৷
নাহে৷ তাই আৰু নাহে কেতিয়াও৷
নাহে?
তাই আৰু কোনোদিনেই নাহে৷
আৰে’ কিয় নাহিব তাই – তাই আহিব৷ তাইক মই আৰু অনেক কিবা সুধিব লগীয়া আছে৷ তাই আহিব৷ মোৰ গোলকটো – মোৰ এই গোলকটো তুলি থৈ যাবলে’ তাই আহিব৷ তাই আহিবই৷ হয়তো এতিয়াই.... এই  অলপতে.....৷
তাই নাহে নাহে নাহে৷ আৰু গোলকটো – তোমাৰ এই গোলকটো তুলি থৈ যাবলে’? তাই নাহে বন্ধু৷ তোমাৰ  এই মৃতু্যৰ বাতৰিটো তাই তোমাক এবাৰেই দিলে৷
মোৰ মৃত্যু!!
হয়তো তোমাৰ মৃত্যুৰ অবিহনে তোমাৰ কলম স্থবিৰ হৈ পৰা কথাটো৷
হাঃ হাঃ হাঃ হা হা সেইটোতো, সেইটো সেই কোনোবা ৰঁলা বাৰ্থৰ কথাহে৷
পৃথিৱী ধ্বংস হৈ গৈছে তোমাৰ, তুমি মানি লোৱা৷ তুমি মানি লোৱা বন্ধ³  – তাই তোমাক তাকে কলে, ঠাঁৰে-চিঞাৰে তাকেতো বুজালে৷ তুমি মানি লোৱা – পৃথিৱী ধ্বংস হৈ গৈছে তোমাৰ, তুমি মানি লোৱা৷
সেইটোতো মোক ইণ্টাৰষ্টেলাৰৰ সেই পেৰেলেল গ্ৰহৰ কোনোবা দলুহাংগনাই– সেই কোনোবা দলুহাংগনাইহে দিছিলে কিবা, পৃথিৱী ধ্বংস হোৱাৰ বাতৰিটো!
তেন্তে সেই কোনোবা দলুহাংগনাৰ লগতেই  বা এই বেশ্যাজনীৰ আক’ কি পাৰ্থক্য? পাৰ্থক্য নাই৷
পাৰ্থক্য নাই? সেই কোনোবা দলুহাংগনাৰ সৈতে এই বেশ্যাজনীৰ কোনো পাৰ্থক্য নাই? আৰে’ কিয় পাথক্য নহ’ব৷ পাৰ্থক্য আছে৷ তাই মোৰ ৰাতিৰ টেবুলত অনাহুতভাৱেই বহিছিলহি৷ কিন্তু সেই কোনোবা দলুহাংগনা আছিল ইণ্টাৰষ্টেলাৰৰ....৷
আৰে’ বাবা, শিল্প-সাহিত্যৰ উপস্থাপন-পৰিৱেশনৰ নামত এক্সট্ৰা কিবা এটা দেখুৱাবলৈ গৈ উদ্ভট চিনেমেটিক, আওপকীয়া কিবা কৰি পেলোৱা কাৰচাজিবোৰেতো তোমাকেই কেৱল নহয়, আমাৰ প্ৰতিষ্ঠিত লেখক-সাহিতি্যক সকলকোতো অপমান কৰিছে৷ বেছি দূৰ নেলাগে যাব বাবা তুমি, আমাৰ মালিক চাৰ, ভবেন শইকীয়া আদিৰ দৰে কথাশিল্পীৰ গল্প-উপন্যাসাদিকে পঢ়া– দেখিবা, সমাজ-বাস্তৱৰ ছবিখনকে, জীৱন-জগতৰ চিৰাচৰিত অনুভৱ-অনুভূতিখিনিকে কি সুন্দৰ, কি জীৱন্ত শৈল্পিক উপস্থাপন– যেনিবা একো একোটা ভিডিঅ’গ্ৰাফহে! তোমাৰ আক’ কি এই লাওখোলাখন!
নহয় নহয়, কোৱা দাদা গোলকটোৰ কথা কোৱা – গোলকটোৱেতো তোমাক নশ্চাৎ কৰা নাই কাহানিও?
গোলকটোৱেনে? নহয় নহয়, মই গোলকটোৰ লগ এৰা দিব নোৱাৰো কদাপি৷
তেন্তে দাদা, এই গোলকটোতে– গোলকটোৰ দূৰন্ত গতিতে ঘূৰি ফুৰিছিল তেন্তে তোমাৰ সেই এটা মযাৰ্দাপূৰ্ণ মৃতু্য?
মৰ্যাদাপূৰ্ণ মৃতু্য! সেই এটা মৰ্যাদাপূৰ্ণ মৃতু্য? হয়তো, হয়তো– হয়তো এই গোলকটোতে৷ গোলকটোৰ দূৰন্ত গতিতে ঘূৰি ফুৰিছিল আমাৰ ডি.এন.এ প্ৰ’ফাইলিঙৰ ৰিপৰ্টটো৷ গোলকটোতে আৱৰ্তিত হৈ ঘুৰিব লাগিছে এতিয়াও পৃথিৱীৰ শেষ সৌন্দৰ্যটোৰ খোলাখন৷ এই গোলকটোতে –গোলকটোতে মোৰ.... এই গোলকটোৰ বুকুতেইতো উদিত হৈছিল এদিন সেই এটা সত্তা– এই গোলকটোতে!
তোমাৰ অপৰসত্তা?
অপৰসত্তা?? ...হয়তো, হয়তো মোৰে অপৰসত্তা৷ সেই তাহানিতে – ম’নালিজাৰ ৰহস্যাচ্চন্ন হাঁহিটো আৰু মুমূষূৰ্ নিগনি পোৱালিটোৰ সৈতে, একেলগে!

             ক্ৰমশঃ